5867

Þegar margir eru kallaðir en fáir útvaldir dugar ekkert annað en tilviljanakennt númer - mitt er 5867 og ég vona að sem flestir nái þessu óræða tákni og setji það ofarlega í kosningunum 27. nóvember:

Listinn kallar á nýtt slagorð: Kjósum Ágúst Hjört í Nóvúmer 5867!

Nafnalisti frambjóðenda birtur

Vefur vegna framboðs til stjórnlagaþings opinn

Ég býð öllum lesendum á blogginu að kíkja í heimsókn á vefsíðu vegna framboðs míns til stjórnlagaþings:  http://agusthjortur.is

Vonast eftir ábendingum og athugasemdum um helstu umræðuefni þingsins.

Kjósum Ágúst í nóvember!

(þakka Guðmundi frænda mínum fyrir þetta slagorð kynningarátaksins : - )

Þetta er áskorun - fyrir frambjóðendur og þjóðina

Það er ógerningur að meirihluti kjósenda kynni sér meirihluta frambjóðenda, vegi og meti kosti þeirra og galla og taki síðan upplýsta afstöðu. Þetter er ein af þverstæðum lýðræðisins.

Niðurstaðan er samt í engu ólýðræðislegri en ef fjöldatakmarkanir hefðu verið viðhafðar eða stjórnmálaflokkar séð um að sía frambjóðendur og velja boðalega framboðslista.

Það verður fróðlegt að sjá hvort þeir spádómar rætast að þeir sem eru þekktir úr fjölmiðlum komist frekar á stjórnlagaþing. Það er áskorun fyrir okkur sem eru minna þekktir að kynna okkur - og fyrir þjóðina að velja á stjórnlagaþingið fólk sem getur komist að sameiginlegri niðurstöðu um nýja stjórnarskrá.

523 í framboði

Batnandi stjórnsýslu er best að lifa

Að mennta ráðherra í stjórnsýslu og upplýsingarétti og þeim lögum og reglum sem gilda um störf ráðherra er auðvitað eitthvað sem á að gerast alltaf þegar nýtt fólk sest í ráðherrastólana. En betra er seint en aldrei. Með stofnun Stjórnsýsluskóla stjórnarráðsins er viðurkennt að gera þarf betur og það er í sjálfu sér stórt skref fram á við.

Ráðherrar sendir á námskeið

Hátekjufólk á bótum?

Ég er eflaust ekki einn um það að vera hissa yfir því sem fram kemur í þessari frétt og finnst alveg tilvalið að prófa hér það sem ég hef sett fram sem leiðarljós fyrir komandi stjórnlagaþing, nefnilega réttlæti - sanngirni - sátt:

Er það réttlátt að þeir sem hafa haft tekjur, sem skattyfirvöld skilgreina sem hátekjur, fái síðan atvinnuleysibætur í framhaldi?

Er það sanngirni að fók sem hefur yfir 40 milljónir kr. í árslaun fái bætur það árið?

Getur verið sátt um fyrirkomulag þar sem hátekjufólk nýtur sömu bóta og látekjufólk?

Svari nú hver fyrir sig - en spurningarnar held ég séu við hæfi.

3.632 eiga 750 milljarða

Nokkur álitamál um stjórnarskrána - svör við spurningum

Ég fékk spurningu í athugasemd við stutta blogfærslu um afstöðu mína til nokkurra álitamála varðandi stjórnarskrá. Mér finnst rétt að svara henni ekki bara í athugasemdakerfinu, heldur einnig með sérstakri blogg færslu því þessi umræða um viðfangsefni stjórnlagaþingsins er mikilvæg.

a) Eignarhald á náttúruauðlindum
Á að vera ótvírætt hjá þjóðinni - en því má ekki gleyma að náttúran á sig sjálf og við berum mikla ábyrgð gagnvart komandi kynslóðum. Setja þarf skýrar skorður við því hvernig þjóðin nýtir sínar auðlindir og tryggja náttúrunni sjálfri ákveðin grundvallar réttindi í stjórnarskránni.

b) Allt landið eitt kjördæmi
Sammála því vegna þess að með því móti er vægi atkvæða jafnað (sem er réttlætismál) og dregið úr því að þingmenn líti fyrst og fremst á sig sem fulltrúa afmarkaðra svæða sem eiga í innbirgðis togstreitu (sem er skynsemismál). Ísland er afar fámennt land og hefur ekki efni á öllum þeim hrepparíg sem hefur einkennt samfélagið, hvorki á vettvangi sveitarfélaga né ríkisins. Samhliða þessu þarf að setja ákvæði í stjórnarskrá sem tryggja að horft sé til hagsmuna einstakra svæða, rétt eins og stjórnarskrá ber að tryggja réttindi einstakra þjóðfélagshópa.

c) Persónukjör þvert á lista flokka
Hlynntur því að stjórnarskráin sé með þeim hætti að slíkt sé mögulegt. Í framkvæmd verður það mun auðveldara ef landið verður eitt kjördæmi. En slíku fyrirkomulagi þarf að setja skýran ramma í lögum (ekki stjórnarskrá) til að takmarka margvíslegan „populisma" og það að menn geti í of ríku mæli „keypt" sér fylgi í kosningum.

d) Ráðherrar víki af þingi
Sammála því að fólk á ekki að gegna bæði þingmanns- og ráðherrastarfi á sama tíma. Slíkt væri liður í að skerpa skilin milli löggjafar- og framkvæmdavalds og ýta undir þann skilning að þingmannsstarfið sé fullt starf eins og það á að vera. Tel að samhliða sé skynsamlegt að fækka þingmönnum og gera störf þeirra veigameiri með auknu sjálfstæði þingins, m.a. með sjálfstæðum þingnefndum sem hafi heimildir til að krefja framkvæmdavaldið svara og haldi fundi fyrir opnum dyrum.

e) Þjóðaratkvæðagreiðslur
Afstaða mín er afdráttarlaust sú að þjóðaratkvæðagreiðslur hafa mikilvægu hlutverki að gegna í lýðræðisríkjum. Í meira en 60 ár var engin þjóðaratkvæðagreiðsla á Íslandi sem er til marks um vantrú eða gjá milli stjórnmálaaflanna og þjóðarinnar. Tryggja þarf að tiltekinn fjöldi kjósenda geti krafist þjóðaratkvæðagreiðslu og festa þarf í stjórnarskrá að skylt sé að bera ákveðin mál undir þjóðina - t.a.m. aðskilnað ríkis og kirkju, inngöngu í þjóða-, varnar- og hernaðarbandalög (ESB, NATO). Samhliða þarf að tryggja að þjóðaratkvæðagreiðlur endurspegli þjóðarvilja með tilteknu lágmarki um þátttöku þannig að háværir eða valdamiklir minnihlutar geti síður misnotað þjóðaratkvæðagreiðslur.

f) Réttur forseta til að neita að samþykkja lög og g) Forsetaembættið almennt
Þessi atriði eru nátengd og ég geng til umræðunnar og stjórnlagaþings með nokkuð opnum huga. Ég er fylgjandi því að hafa forseta sem er þjóðkjörinn, en ekki að breyta fyrirkomulaginu þannig að það embættið verði enn pólitískara eins í Bandaríkjunum og Frakklandi þar sem forsetinn er hinn eiginlegi pólitíski leiðtogi. Fámennt samfélag þarf síður á mjög sterkum leiðtogum að halda og það er meiri hætta á að þeir valdi djúpstæðri sundrungu meðal fámennra þjóða. En það er þörf fyrir þjóðhöfðinga sem er táknrænt sameiningarafl, tekur af skarið við stjórnarmyndanir og er til staðar ef sundurlyndi stjórnmálaaflanna er of mikið. Nákvæmlega hvert hlutverk forsetans á að vera þarf að ræða, m.a. um möguleika hans á að skjóta málum til þjóðarinnar. Þörfin fyrir það er líklega minni ef það er bundið í stjórnarskrá að tiltekinn hluti þjóðarinnar geti krafist þjóðaratkvæðagreiðslu.

Að lokum minni ég á yfirskriftina í framboði mínu til stjórnlagaþings: réttlæti, sanngirni, sátt. Stjórnarskrá á að vera eitt heildarskjal þannig að gæta þarf vel að heildarjafnvægi milli allra þátta sem spurt var um hér að ofan. Í umræðum um öll álitamálin sem tengjast stjórnarskránni þurfa menn að hafa réttlæti og sanngirni að leiðarljósi til þess að auka líkurnar á því að um nýja stjórnarskrá náist góð sátt.

Undirbúningur hefur staðið í nær 30 ár Sigurður Líndal!

Það þekkja fáir betur íslensku stjórnarskrána, þau álitaefni sem hafa komið upp við túlkun hennar og þær umræður sem hafa lengi verið um endurskoðun stjórnarskrárinnar En Sigurður Líndal. Fyrsta tilraunin sem ég man eftir til endurskoðunar var upp úr 1980 með stjórnarskrárnefnd sem skilaði bæði hugmyndum og tillögum. Síðan hafa reglulega verið starfandi slíkar nefndir og margt verið um málið ritað og rætt, bæði af fræðimönnum eins og Sigurði, stjórnmálamönnum og almenningi öllum. Það er því í hæsta máta skýtið að Sigurður skilji ekki þörfina fyrir endurskoðun - nema hann eigi við afhverju eru við þurfum einmitt og endilega að endurskoða hana núna.

Við þeirri spurningu er til einfalt svar: íslenskt samfélag hefur gengið í gegnum hrun á nokkrum meginstoðum samfélagins. Það var ekki bara fjármálakerfið sem brást, heldur voru alvarlegir brestir í stjórnmálum og stjórnsýslu. Í þessa bresti þarf að berja með skýrari ákvæðum í stjórnarskrá og svo auðvitað hinu að tryggja að farið sé að þeim leikreglum sem í gildi eru.

Það er alveg rétt hjá Sigurði að núverandi stjórnarskrá útilokar ekki að þingið láti meira til sína taka en verið hefur. En áherslan þar er öll á ráðherrana og sú hefur og verið reyndin í okkar stjórnsýslu. Sú greining á stjórnmálum og stjórnsýslu sem hefur átt sér stað í kjölfar hrunsins sýnir þetta ótvírætt (Sjá m.a. skýrslu starfshóps forsætisráðuneytisins um viðbrögð við skýrslu rannsóknarnefndarinnar og ekki síður skýrslu þingmannanefndarinnar sem fjallar ítarlega um afleiðingar ráðherraræðis).

Alþingi sjálft hefur ekki verið fært um að breyta þessum þáttum og rétta eign hlut til að betra jafnvægi sé milli löggjafar-, framkvæmda- og dómsvaldsins. Þess vegna þarf stjórnlagaþing Sigurður Líndal, einmitt núna - og við treystum á að þú munir leggja þinginu lið með sérþekkingu þinni og reynslu.

Líst ekkert á stjórnlagaþing

Lýðræðið í framkvæmd

Þetta er mikill áhugi sem þjóðin sýnir á endurskoðun stjórnarskrárinnar. Ef þessar tölur reynast réttar og öll framboðin eru send inn í fullri alvöru, eru ríflega tveir af hverjum þúsund kjósendum í framboði og því má reikna með talsverðri dreifingu atkvæða. En áhuginni er jákvæður þótt óneitanlega verði erfitt fyrir fólk að gera upp hug sinna andspænis öllum þessum fjölda.

Þetta segir okkur líka að stór hópur fólks hefur skoðanir á stjórnarskránni og telur sig eiga erindi í þann hóp sem verður valinn til að gera tillögu að nýjum grundvallarlögum fyrir íslenska lýðveldið.

Á fimmta hundrað í framboði

Svipunni svarað

Svipan.is sendi frambjóðendum til stjórnlagaþings spurningar - sem ég hef svarað og birtist svarið frá mér í fyrsta fasta pistlinum undir yfrirskriftinni Stjórnlagaþing (sjá hér). Þar mun ég setja inn efni sem tengist beint framboði mínu til þingsins.

Það er gott mál að einhverjir taka sig til og spyrji frambjóðendur um hagsmuni, tengsl, flokkspólitískar skoðanir og fleira. Ég vona að sem flestir frambjóðendur svari þannig að kjósendum gefist kostur á að bera frambjóðendur saman.

Moggablogg tekið í notkun aftur

Ég hef ekki notað bloggið hér á mbl.is síðan um mitt sumar 2009 af mörgum ástæðum. Ég vildi þó ekki loka því alveg þar sem ég var búinn að leggja í svolitla vinnu við að setja inn myndir og ættingjar og vinir hafa stundum kíkt hér í heimsókn sé ég á flettingum - því ég hef vísað í þessa síðu á snoppu.

Ég hef nú gefið kost á mér í kosningum til stjórnlagaþings og því ætla ég að virkja þetta svæði aftur og hafa myndirnar sem fyrr opnar öllum almenningi. Jafnframt mun ég setja inn efni tengt framboði mínu, eftir efnum og ástæðum til að ná til þess lesendahóps sem hér rekur inn nefið fremur en á snoppu.

Kosningar til stjórnlagaþings eru persónukjör - fólkið í landinu velur 25 einstaklinga sem það treystir í þetta verkefni. Vitaskuld mun afstaða frambjóðenda í nokkrum lykilmálum skipta máli, en það er breið samstaða um hluta af þeim breytingum sem gera þarf. Því mun valið að nokkru leyti snúast um traust á frambjóðendum. Því finnst mér eðlilegt að svara þeim spurningum sem til mín kann að vera beint og hafa opið hér fyrir því sem ég hef áður bloggað og fyrir myndasafninu sem sýnir óskaup venjulegan Íslending í leik og starfi.